Festiwal Muzyki Lodowej w Norwegii + video

Mamy pełen respekt dla ludzi, którzy z poświęceniem realizują swoją pasję. Gdy zobaczyliśmy zdjęcia z poprzedniej edycji Festiwalu Muzyki Lodowej, to wiedzieliśmy, że mamy tutaj do czynienia z ludźmi, którzy są zwariowani w najlepszym tego słowa znaczeniu. Postanowiliśmy ich poznać i zrozumieć fenomen lodowej muzyki…

Tak czasem bywa, że jedno spojrzenie wywołuje silny impuls. W głowie powstaje myśl i trwa w niej jak mocno wbity gwóźdź. I nie daje spokoju, dopóki nie ulegniesz. Musisz to zrobić.

>W trakcie poszukiwań informacji o zimowych wydarzeniach kulturalnych w Norwegii, trafiłam na zdjęcie z Festiwalu Muzyki Lodowej w Geilo (czyta się „iailo”). Dokładnie w tym momencie niewidzialny młotek wbił mi równie niewidzialny, ale mocno odczuwalny gwóźdź, który przytrzymywał etykietkę z napisem JA CHCĘ TAM BYĆ.

Oczywiście w pierwszym odruchu sięgnęłam po obcęgi, żeby gwóźdź z głowy usunąć, no bo: to już za tydzień, więc mało czasu na przygotowania, drogie bilety, za późno by znaleźć tani lot, zimno, brak czasu, bo gonią nas terminy, transport w Norwegii drogi, nie mówiąc o hotelach, a jedzenie jakie drogie…

Mimo wszystko, słabo mi szło wyrywanie gwoździa, więc o pomoc poprosiłam Andrzeja. Pokazałam mu zdjęcia z Festiwalu, spodziewając się odpowiedzi: „fajne, ale nie damy rady”, a on wykrzyknął mi nad głową: „Musimy tam pojechać!”. Bezsilne obcęgi z głuchym dźwiękiem spadły na ziemię i w pokoju rozległo się charakterystyczne kłapanie starej klawiatury andrzejowego komputera. Zaczęło się załatwianie. Ma chłopak dar przekonywania – kilka godzin później mieliśmy już potwierdzoną akredytację prasową na festiwal. Natychmiast kupiliśmy bilety lotnicze tanich linii i nakreśliliśmy plan wycieczki.

Pojechaliśmy, zobaczyliśmy, przeżyliśmy to, posłuchaliśmy i wróciliśmy. Jak było? Mroźno, bajkowo, hipnotycznie, trochę kosmicznie i bardzo energetycznie. To, co podpowiadało mi zdjęcie, spełniło się w każdym calu.

Zlot pasjonatów absolutnych

Ojcem całego wydarzenia jest artysta muzyk, prawdziwy pasjonat i znawca lodu. Można długo słuchać jego opowieści o dźwiękach, które wydaje lód pochodzący z różnych części świata. Terje z prawdziwym oddaniem tworzy i gra na instrumentach lodowych nie tylko w czasie Festiwalu, daje też koncerty w Europie, a lodowe instrumenty przechowuje sobie w zamrażarce przemysłowej.

Festiwalowym mistrzem lodowego rzeźbiarstwa jest Amerykanin Bill Covitz, który na co dzień zajmuje się wycinaniem lodowych figur na zamówienie. W jego rękach piły motorowe wydają się być leciutkimi pędzlami. Chyba nie ma rzeczy, której Bill nie potrafiłby wyrzeźbić w lodzie.

Nad wyglądem sceny i scenografii czuwa Portugalczyk Helder Neves. W tym roku w dekoracji tylnej części sceny pomagały rzeźbiarki z Estonii, które mimo mrozu i ciągle padającego śniegu, dzielnie pracowały nad swoimi śnieżnymi płaskorzeźbami.

Oprócz ludzi, którzy tworzą instrumenty, na festiwal przyjeżdżają muzycy, którzy podjęli się wyzwania, aby z tych lodowych arcydzieł wydobyć dźwięki. Do tej pory zastanawiamy się jak harfiarce, nie odpadły z zimna palce w czasie koncertu i jaki patent ma trębacz Arve Henriksen, żeby lodowe trąbki nie przywarły mu do ust.

Patrząc na nich wszystkich można odnieść wrażenie, że to ludzie opętani lodową gorączką. Przez te kilka dni festiwalu intensywnie pracują nad tym, żeby wydobyć jak najlepszy dźwięk z lodowych instrumentów. To jest pasja absolutna i dlatego tak interesująca i zdecydowanie budząca nasz respekt.

Jak to się robi?

Festiwal Muzyki Lodowej to tylko 3 dni, ale przygotowania do niego zaczynają się o wiele wcześniej. Materiał na instrumenty trzeba wykroić z zamarzniętego jeziora i ocenić, czy się nadaje do dalszej obróbki.

Z kilkumetrowych kostek Bill Covitz piłą łańcuchową wykrawa ogólny kształt instrumentu, a potem troszkę mniejszą piłą i rozmaitymi dłutami wydobywa szczegóły.  Niektóre instrumenty dęte drążone są jeszcze wiertłem a niektóre przecina się na pół, usuwa zbędny lód a potem skleja się wodą.

Najwięcej pracy wymaga chyba harfa, która jest też jednocześnie bardzo delikatnym instrumentem. Niestety w tym roku Sidsel Walstad zagrała na niej tylko jeden koncert, bo instrument po ponownym nastrojeniu po prostu rozsypał się w drobne kawałki. Harfa nie wytrzymała napięcia. Mimo wszystko na główny koncert w sobotę powstała mini wersja harfy i wszystko grało.

W każdej edycji Festiwalu Muzyki Lodowej powstaje instrument specjalny. Tym razem był to TalaTuT – ogromna podwójna trąba. TalaTuT to w lokalnym języku urządzenie, przez które się mówi, aby być lepiej słyszalnym.

Oprócz wielkiego TalaTuT, ciekawie prezentowała się wiolonczela, na której grał szwedzki muzyk, a jego żona Katarina wtórowała śpiewając. Był to jeden z piękniejszych koncertów tego festiwalu.

Budowanie instrumentów jest częścią festiwalu i jedną z jego głównych atrakcji, dlatego każdy kto przyjedzie do Geilo może obserwować pracę lodowych artystów. Instrumenty nie powstają w jakimś zamkniętym warsztacie, wręcz przeciwnie, stworzona jest specjalna przestrzeń, gdzie wszystko widać jak dłoni i każdy może sobie zobaczyć jak się robi lodową wiolonczelę, harfę lub TalaTuT. Można podejść do artystów i pogadać sobie beż żadnego skrępowania. I to jest najpiękniejsze. Festiwal jest dla każdego, nie tylko dla koneserów i pasjonatów.

Co grają?

Patrząc na wyrzeźbione z lodu instrumenty naprawdę trudno uwierzyć, że można wydobyć z nich jakikolwiek dźwięk. A jednak jest to możliwe. Muzyka grana podczas festiwalu jest inspirowana głównie folkowymi tematami skandynawskimi, co jeszcze bardziej nadaje koncertom niepowtarzalnego charakteru.

Wieczorne koncerty, które oczywiście odbywały się w plenerze, trwały dość krótko, bo po około 30 minut. Było tak zimno, że po tym czasie zarówno artyści jak i słuchacze marzyli tylko o tym , aby się ogrzać. Godzinka przerwy i zaczynał się kolejny koncert.

Dobra, przyznam, że może rodzaj muzyki lub nawet niektóre dźwięki mogą nie być w guście każdego, ale samo patrzenie na scenę z lodowymi instrumentami przenosi w inny świat. Można się poczuć jak w krainie Królowej Śniegu. Koncerty zupełnie nas zahipnotyzowały i jak tylko skończył się jeden nie mogliśmy się doczekać następnego, mimo, że równolegle trwał koncert naszych zębów dzwoniących z zimna.

Cała impreza jest świetnie zorganizowana, ale najważniejsze jest to, że panuje tu dość luźna atmosfera, bardzo przyjacielska, wręcz domowa. Nie ma jakiegoś niepotrzebnego zadęcia, oprócz tego w lodowe trąbki.

Zobaczymy czy w przyszłym roku uda nam się nie ulec pokusie pojechania na festiwal, ale coś mi mówi, że trudno będzie się oprzeć, no powiedzcie sami… czy ta muzyka nie jest hipnotyzująca? Zdajemy sobie sprawę, że jest to temat bardzo niszowy, ale szaleńców lubimy wspierać i m.in. dlatego tyle miejsca na naszym blogu poświęcamy temu tematowi. Mamy nadzieję, że był on dla Was ciekawą odskocznią od plaż, roweru, pustyni, palm i innych tematów, które ostatnio tutaj serwowaliśmy.

P.S. Tak… wiem, że ponad 6 minut filmu to słaby pomysł, ale naprawdę nie byłam w stanie go bardziej okroić… i tak serce boli, że tylko mały fragment tego wydarzenia możemy tu pokazać.