Przepis na duszoną paprotkę

Pamiętam ten ból mięśni przy stromym podjeździe krętą, kamienistą drogą. Już miałam zsiadać z roweru, żeby chwilkę odpocząć, kiedy zobaczyłam trzcinowe dachy chat. „Oooo wioska! Może tu będziemy mogli odpocząć i coś zjeść. Trochę ryżu i jajka zawsze się znajdą”- pomyślałam i szybko ruszyłam do przodu. W wiosce znalazło się coś lepszego. Trafił się nam niezły rarytas. Chcecie przepis?

Po kilku godzinach intensywnego pchanio-pedałowania pod górę mieliśmy dosyć wszystkiego. Oprócz zmęczenia i braku energii dawał nam się we znaki głód. Niestety znów zepsuła nam się kuchenka i nie mogliśmy niczego ugotować. Ciągle trzeba było prosić kogoś, żeby nam coś przyrządził.

Gdy dotarliśmy do wioski na wzgórzu, pierwszą napotkaną osobę zagadaliśmy o jedzenie. Pani w średnim wieku z czerwonym od betelu uśmiechem wskazała nam swój dom mówiąc magiczne słowo khao, czyli ryż. Mamy podstawę, ale przydałby się jakiś dodatek. Słabo nam idzie nauka, a raczej wymowa laotańskiego języka, więc pokazaliśmy pani wcześniej narysowaną kurę z jajkiem. Wszystko da się załatwić – po chwili szliśmy z kupionymi od sąsiadki jajkami.

Zwykły omlet z ryżem w bambusowej chacie plemiona Akha smakuje jak delicja. Wciągnięcie go, bo nie nazwałabym tego jedzeniem, zajęło nam zaledwie kilka minut. Zostaliśmy też poczęstowani wodą, masą uśmiechów i chyba dobrych słów.

W takich momentach najbardziej doskwiera nam brak znajomości lokalnego języka. Wdzięczność za okazaną nam pomoc mogliśmy wyrazić jedynie powtarzając w nieskończoność khob chai, czyli dziękuję oraz oferując naszej gospodyni pieniądze za ryż i przygotowanie pysznego posiłku. Oczywiście początkowo nie chciała ich przyjąć.

Najedzeni i zadowoleni ruszyliśmy dalej. Około 500 metrów za wioską stanęliśmy nad ostrym zjazdem w dół, a w dali widzieliśmy równie stromy podjazd. W jednym momencie zapadła decyzja: wracamy do wioski i pytamy o nocleg. Znów trafiliśmy na naszą gospodynię, która ku naszemu zaskoczeniu od razu wiedziała o co chodzi – pokazała gest „spać” i wskazała na swoją chatkę na palach. Ucieszyliśmy się na to zaproszenie i udaliśmy się w stronę jej domu, a za nami cała gromada dzieciaków, które akurat wyszły ze szkoły.

Pod bacznym okiem mieszkańców połowy wsi i niezrozumiałych dla nas komentarzach pościągaliśmy sakwy zrowerów i weszliśmy do chatki naszej gospodyni – Abu. Tu już spokój i cisza. Tłumek miejscowych usiadł na podwórku i jeszcze chwilę nad czymś debatował, a potem wszyscy rozeszli się do swoich chat i obowiązków.

Abu, to drobna kobieta, ale silna, poza tym niezwykle pogodna i serdeczna. Na jej pięknej twarzy wiek wyrzeźbił kilka zmarszczek, które w pewien sposób ją uszlachetniają. Tylko ten uśmiech… nałogowe żucie betelu zabarwiły jej zęby na kolor bordowy.

Gospodyni wskazała nam miejsce, gdzie możemy rozwinąć nasze materace, a sama wróciła do domowej krzątaniny. Zaczęliśmy się zastanawiać, czy może moglibyśmy przyrządzić na kolację placki ziemniaczane z paczki, gdy do chatki przyszła córka Abu. Dziewczyna 19-letnia jest już zamężna i mieszka w sąsiedniej chacie. Właśnie wróciła z gór i przyniosła mamie miskę ślimaków rzecznych (nie mam pojęcia co to za ślimaki) i bukiet paproci.

Abu z uśmiechem pokazała nam jedno i drugie z gestem „wybierajcie”. Smak ślimaków mniej więcej znam i w sumie nie przepadam, ale paprotki jeszcze nigdy nie jadłam. Nasz wybór padł na paprotkę, a paczkę placków ziemniaczanych gospodyni kazała nam schować „na potem”.

Na kolację była duszona młoda paprotka z ryżem. Czegoś takiego jeszcze nie kosztowałam i pewnie długo nie będę miała na to szansy. Chyba też nie do końca chodzi o samą potrawę, ale o sytuację, otoczenie i towarzystwo, w którym mogliśmy jej spróbować. Na ten niezapomniany aromatyczny smak składa się nie tylko sama roślina, ale dym z domowego paleniska, obwieszona ziołami i bambusowymi naczyniami kuchnia Abu oraz jej gościnność i okazane nam serce.

Przepis na duszoną młodą paprotkę Abu:
Produkty:
– bukiet młodej paproci z północnych gór Laosu (nie wiem czy to jakaś specjalna, jadalna odmiana)
– łyżka tłuszczu, chyba smalcu
– dwa ząbki czosnku
– dwie ususzone papryczki chili
– sól
– ugotowany ryż
Narzędzia:
– rower
– maczeta
– bambusowa chata
– palenisko
– czarny od sadzy garnek

Rowerem, dojechać do Laosu, gdzieś w góry w okolicach Mekongu. Zmęczyć się. Znaleźć wioskę, w której mieszka Abu. Zdobyć spory bukiet młodej paprotki. Gałązki paprotki wypłukać w wodzie i połamać.

W palenisku rozniecić ogień, postawić stary, czarny od sadzy garnek i rozpuścić w nim łyżkę smalcu. Maczetą rozgnieść dwa spore ząbki czosnku i lekko je posiekać.

Wrzucić na rozgrzany tłuszcz i chwilkę podsmażyć. Następnie wrzucić do garnka młodą paprotkę, zamieszać. Dusić na żywym ogniu z paleniska. Po kilku minutach dodać sól i roztarte papryczki chili, zamieszać. Gdy paprotka puści sok i zmięknie, zestawić garnek z paleniska.

Ciepłą paprotkę podawać z gotowanym ryżem i uśmiechem jednej kobiety z plemienia Akha.